Transkripsiyondan sonra oluşturulan m – RNA molekülü bazı değişikliklere uğratıldıktan sonra çekirdekten sitoplazmaya geçer ve translasyon safhası başlamış olur. Translayon safhası da kendi içerisinde 3 farklı evreden meydana gelmektedir.
Başlama Safhası
Bu aşamada m – RNA, ribozomun alt birimine bağlanır ve başlama kodonu olan AUG’ye uygun antikodon ucuna sahip t – RNA, metionin aminoasidini bağlamış vaziyette bu yapıya eklenir. Bütün bu bağlanmalar için gerekli olan enerji GTP molekülünden sağlanır.
Bu bağlanmalar tamamlandığında, ribozomun büyük alt birimi de yapıya katılır. Metionin aminoasidini taşıyan taşıyıcı RNA, ribozomun A bölgesinden P bölgesine kayar. Böylelikle A bölgesi yeni bir aminoaçil t – RNA’yı bağlayabilecek şekilde serbest kalır.
Uzama Safhası
Bu aşamada yeni gelen aminoaçil t – RNA komplexi, öncelikli olarak ribozomun A bölgesine yerleşir.
Daha sonra birinci aminoasidin karboksil grubu ile ikinci aminoasidin amino grubu arasında peptid bağı oluşturulur. Bu bağlanma esnasında 1 molekül su açığa çıkar. Bu bağlanmadan sonra aminoasidini bırakan 1. taşıyıcı RNA E bölgesine, 2 aminoasit taşıyan taşıyıcı RNA ise A bölgesinden P bölgesine kayar. Bu olaya yer değiştirme anlamında translokasyon denir.
Sonlanma Safhası
Uzama evresi, özel durdurucu kodonlardan ( UAA, UAG, UGA) herhangi birinin ribozomun A bölgesine gelmesine kadar devam eder. Bu kodon okunduğunda, A bölgesine aminoaçil t – RNA bağlanmaz ve polipeptid sentezi sona erer.
Sentezlenen polipeptid her zaman işlevsel olmayabilir. Polipeptidin işlevsel proteine dönüşmesi için bazı değişiklikler geçirmesi ve kendine has 3 boyutlu yapısını kazanması gerekir. Bazı proteinler birden fazla polipeptid zinciri içerebilir.
Hücrede, aynı protein çeşidinden aynı anda çok fazla sayıda kopya çıkarılması poliribozomlar tarafından sağlanmaktadır. Poliribozomlar, tek bir m – RNA üzerinden fazla sayıda kopya çıkarmaları açısından hücre ekonomisi için önemlidirler.
