Canlılar dünyasında fotosentezin tüm çeşitlerinde CO2 özümlemesi ortak olarak gerçekleşirken, kullanılan hidrojen ve elektron kaynaklarının farklılığına bağlı olarak farklı fotosentez mekanizmalarından bahsedilebilir.
Fotosentez yapan bakteriler, kloroplast organeli ne sahip olmadıkları için klorofil pigmentini ve ETS elemanlarını hücre zarı kıvrımlarında bulundurmaktadır. Fotosentetik bakterilerde klorofil taşıyan hücre zarı kıvrımları tilakoid olarak ta adlandırılır.
Fotosentez yapan bakteri gruplarına siyanobakteriler ( mavi – yeşil algler ), mor sülfür bakterileri ve hidrojen bakterileri örnek verilebilir.
Siyanobakteriler
Klorofil pigmenti ile birlikte mavi renkli fikosiyanin pigmentini de bulundurdukları için mavi – yeşil renkte görülürler.
Bu canlıların yaptığı fotosentez temel anlamda bitki fotosentezi ile aynıdır. Bu canlılar da hidrojen ve elektron kaynağı olarak H2O molekülünü kullanmakta ve yan ürün olarak ta O2 gazı açığa çıkarmaktadırlar.
Mor sülfür bakterileri
Hidrojen ve elektron kaynağı olarak hidrojen sülfür kullanan bu canlılar organik besinin yanında kükürt açığa çıkarırlar.
Hidrojen bakterileri
Hidrojen ve elektron kaynağı olarak H2 gazını kullanan bu canlılar organik besinin yanında O2 açığa çıkarmazlar.
Bakteri fotosentezi ile bitki fotosentezinin ortak özellikleri şu şekilde sıralanabilir.
- Işık enerjisi kullanılır.
- Klorofil pigmenti görev yapar.
- ETS enzimleri görev yapar.
- Fotofosforilasyon gerçekleşir.
- CO2 tüketilir.
- Enzimlerin denetiminde gerçekleşir.
Bakteri fotosentezi ile bitki fotosentezi arasındaki farklar ise aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.
Bitki Fotosentezi | Bakteri Fotosentezi |
Klorofil molekülü, kloroplast organeli içerisine yerleşmiş halde bulunur. | Kloroplast bulunmaz. Klorofil molekülleri hücre zarı katlantılarında bulunur. |
Hidrojen ve elektron kaynağı olarak sadece H2O molekülü kullanılır. | Hidrojen ve elektron kaynağı olarak H2O, H2S ve H2 kullanılır. |
Yan ürün olarak sadece atmosferik O2 molekülü açığa çıkar. | Yan ürünün çeşidi kullanılan elektron ve hidrojen kaynağının tipine göre değişkenlik gösterir. |
ETS elemanları, kloroplastın granumlarına yerleşmiş vaziyettedir. | ETS elemanları hücre zarına yerleşmiştir. |