Protein, yağ ve karbonhidrat gibi büyük moleküllü organik besinlerin hücreler tarafından alınıp kullanılabilmesi için yapı taşlarına kadar parçalanması gerekir.
Sindirim ağızda başlar, midede devam eder, incebağırsakta son bulur.
Karbonhidrat Sindirimi
Karbonhidratların sindirimi ağızda başlar.
Tükürükte bulunan amilaz enzimi nişasta ve glikojen üzerine etki ederek bu molekülleri parçalar.
Sonuçta kısa zincirli bir polisakkarit olan dekstrin ve iki glikoz molekülünden oluşan maltoz oluşur.
Besinlerin ağızda kalma süresi sınırlı olduğu için karbonhidrat sindiriminin yaklaşık olarak % 5’i burada gerçekleşir.
Ağız boşluğunda başlamış olan karbonhidrat sindirimi pankreastan salgılanan amilaz enzimi ile ince bağırsakta devam eder.
Pankreastan salgılanan amilaz enzimi tükürükteki amilazdan daha etkilidir.
Ağızda sindirilemeyen nişasta ve glikojen onikiparmak bağırsağında maltoz ve dekstrine parçalanır.
İnce bağırsak mukozasından salgılanan sakkaraz ( sükraz ), maltaz ve laktaz enzimleri sakkaroz, maltoz ve laktozu monomerlerine ayırır.
Ayrıca dekstrinaz enzimi de dekstrini glikoz moleküllerine parçalar.
Böylece karbonhidratların sindirimi ince bağırsakta tamamlanmış olur.
Protein Sindirimi
Ağızda protein sindirimi olmaz.
Proteinlerin sindirimi midede başlar, ince bağırsakta tamamlanır.
Mide öz suyu içerisinde bulunan pepsinojen, hidroklorik asitle pepsine (aktif enzim) dönüşür.
Pepsin proteinleri polipeptitlere ( pepton ) parçalar..
Midede proteinler tam olarak sindirime uğramaz.
Kimus, mideden onikiparmak bağırsağına geçer.
Kimusun ince bağırsağa teması sonucu mukozadan enterokinaz enzimi salgılar.
Enterokinaz, pankreas salgısı olan tripsinojeni aktifleştirerek tripsine dönüştürür.
Tripsin de yine bir pankreas salgısı olan kimotripsinojeni aktifleştirerek kimotripsine dönüştürür.
Midede parçalanamayan ya da polipeptitlere kadar parçalanan proteinler tripsin, kimotirpsin ve ince bağırsak mukozasından salgılanan erepsin enzimleri ile aminoasitlere kadar parçalanır.
Yağ Sindirimi
Besinlerde bulunan yağın sindirimi ince bağırsakta başlar ve biter.
Yağların suda çözülmemesi sindirimlerini zorlaştırır.
Ancak safra kesesinden onikiparmak bağırsağına salgılanan safra, yağları mekanik olarak sindirip küçük yağ damlacıklarına dönüştürür.
Böylece yağların yüzey alanı artar ve pankreastan salgılanan lipaz enziminin daha hızlı etki etmesi sağlanır. Sonuç olarak yağlar, gliserol ve yağ asitlerine ayrışır.
PDF DOSYASI İÇİN
